Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju szykuje zmiany w programie Mieszkanie dla Młodych. Chce by program był bardziej dostępny dla odbiorców o najniższych dochodach oraz wspomagał w większym stopniu politykę prorodzinną państwa.

Pomimo wielu kontrowersji program MdM cieszy się dużą popularnością wśród młodych nabywców pierwszego mieszkania lub domu. Świadczy o tym chociażby fakt, że w I półroczu 2014 (od stycznia do końca czerwca) zaakceptowano 8237 wniosków 

o dofinansowanie wkładu własnego do kredytu na zakup takiej nieruchomości, w tym na 2014 rok – 6626 wniosków na kwotę 149,8 mln złotych; jest to ponad trzy razy więcej niż w początkowym okresie funkcjonowania Rodziny na Swoim (dane BGK z lipca 2014 roku).

Przypomnijmy, że podstawowe zarzuty wysuwane przez krytyków programu to zbyt niskie, jak na polskie realia rynkowe, limity cen dla nowo budowanych mieszkań, oraz zbyt małe dopłaty, które nie służą potencjalnym odbiorcom o najniższych dochodach, bo pomimo dofinansowania nie osiągają oni wymaganej zdolności kredytowej.

Ministerstwo odpowiada, że nie podwyższy limitów, bo wówczas rząd wspierałby droższe, a nawet luksusowe inwestycje mieszkaniowe, a nie o to przecież chodziło, oraz że to rynek (czytaj: deweloperzy) powinien się dostosować i obniżyć ceny nowych mieszkań. Deweloperzy na to, że tańsze inwestycje są równoznaczne z budową z materiałów niskiej jakości i w peryferyjnych lokalizacjach, a na takie „gorsze” mieszkania nie ma chętnych.

Tak czy owak, program funkcjonuje, choć panuje przekonanie, że mógłby funkcjonować lepiej. W tym względzie stanowiska przedstawicieli ministerstwa i rynku są na szczęście zgodne, tak więc autorzy programu przystąpili do nowelizacji „ustawy
o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych” i proponują wprowadzenie kilku zmian, a mianowicie:

• zasady wyliczania limitów ceny za metr kwadratowy mieszkania i domu mają być ujednolicone, tak aby w większym stopniu odzwierciedlały realia lokalnych rynków; przypomnijmy, że ustalają je wojewodowie dla każdego województwa, miasta wojewódzkiego i gmin z nim sąsiadujących na podstawie uśrednionego (z dwóch ostatnich miesięcy) wskaźnika kosztu odtworzeniowego 1 mkw. lokalu;
• z programu mają też korzystać członkowie spółdzielni, którzy podpisują umowę ze spółdzielnią o budowę nowych mieszkań oraz wnoszą pieniężny wkład budowlany; obecnie na wsparcie mogą liczyć jedynie członkowie spółdzielni, które funkcjonują na zasadach deweloperskich;
• małżeństwa i osoby samotnie wychowujące jedno lub dwoje dzieci mogliby liczyć na dofinansowanie w wysokości 20% – obecnie jest 15%, a w przypadku posiadania co najmniej trójki dzieci – na 25%, a nie jak obecnie na dodatkowe 5% dopiero po urodzeniu się (lub przysposobieniu) kolejnego malucha;
• w przypadku, gdy potencjalny kredytobiorca nie posiada wystarczającej zdolności kredytowej wspomagać go będą, na zasadzie dodatkowego kredytobiorcy, osoby spoza kręgu najbliższej rodziny; obecnie mogą to być tylko najbliżsi krewni.

Jak będą wyglądały ostateczne zmiany przekonamy się niebawem, bo projekt nowelizacji jest w bieżącym opracowaniu, a ministerstwo dąży do zatwierdzenia go przez Sejm już na początku 2015 roku. Nowe zasady mogłyby obowiązywać najpóźniej od drugiego kwartału przyszłego roku.

Na zakończenie kilka danych liczbowych na podstawie raportu BGK, charakteryzujących profil dotychczasowych beneficjentów programu MdM.

W pierwszym półroczu br. wnioski złożyły 3482 osoby samotne oraz 2837 małżeństw. W grupie małżeństw – bezdzietni to 56%, w grupie singli – aż 94%. 6221 wniosków dotyczyło dofinansowania zakupu mieszkania, a tylko 98 domu jednorodzinnego. Średnia cena mieszkania i jego powierzchnia wyniosły: 226 tys. zł
i 53,43 mkw., natomiast domu – odpowiednio: 301 tys. zł i 83,77 mkw.

Najwięcej wniosków dotyczyło zakupu nieruchomości w województwach: pomorskim – 1475, w tym
w Gdańsku 753; mazowieckim – 1374, w tym w Warszawie 867; wielkopolskim – 1281, w tym w Poznaniu 454.

Najmniejsze zainteresowanie programem MdM odnotowano w województwach: opolskim – 84 wnioski, świętokrzyskim – 96 oraz podkarpackim – 158.

The government is preparing changes in the MdM

Ministry of Infrastructure and Development is preparing changes in the program Mieszkanie dla Młodych. He wants to make the program more accessible to low-income customers and subscribe pro-family policy of the state.

As evidenced by the fact that in the 1st half of 2014 were accepted 8237 applications for financing a loan to buy flats and houses. It is over three times more than in the initial period of the previous program Rodzina na Swoim (BGK data from July 2014).

The basic objections raised by critics of the program are too low price limits for new housing and small fee for such as Polish market realities. Ministry responds that will not raise the limit, because then the program would support more expensive residential investment, and not what it was in the plan, what is more the developers should adapt and reduce the price of new housing. Developers believes that less investment is equivalent to the construction of low-quality materials and peripheral locations, and such “inferior” housing has no takers.
Anyway, the program operates, although it is believed that it could function better. In this respect, the position of the representatives of the ministries and the market are fortunately compatible and the authors of the amendment joined the “Law on State aid in the purchase of a first house for young people” and propose a few changes, namely:

• The principles of calculating the limits price per sq. m apartment and house to be normalised so as to better reflect the realities of local markets being determine by the provincial governors for each province, city, provincial and neighbouring municipalities with it on the basis of the average (of the last two months) the rate of the cost of Restoration 1 sq. m. premises;
• The program is also for cooperative’s members who sign a contract with the cooperative for the construction of new housing and to provide a cash contribution to the construction; now of only members of cooperatives can count on the support, which operate on the basis of development;
• Marriage and single parents with one or two children could count on financing in the amount of 20% – 15% is now, and if you have at least three children – 25%, not like now for an additional 5% until after the birth (or adoption of) another baby;
• If the potential borrower does not have sufficient credit to support, there will be possibility to help on the basis of additional borrowers, people outside the immediate family; now may be the only immediate relatives.

Soon we will see how the final change will look like. The amendment’s draft is in the current study, a ministry commits to approval by Parliament in early 2015. The new policy would apply not later than from the 2nd quarter of next year.

Małgorzata Battek
Property Journal 9/2014